İslam dini, maddi ve manevi paylaşma ve yardımlaşmaya büyük önem verir çünkü bu değerler, yaşanabilecek hem dünyada özgür bir toplumsal düzen kurmaya hem de ahiret etmeye Allah’ın rızasını kazanmaya fırsat olur. İslam’ın bu durumun temel görünümü, insanın toplum içinde yaşayan bir varlığının gerçeğine dayanmaktadır. Bu nedenle paylaşma ve yardımlaşma hem bireysel hem de toplumsal açıdan vazgeçilmezdir. İşte İslam’ın paylaşma ve yardımlaşmaya verdiği önemin bazı temel gerekçeleri ve dayanakları:
1. Toplumda Adaletin Sağlanması
İslam’da zengin ile fakir arasındaki ekonomik uçurumun azaltılması, toplumsal huzurun ve adaletin sürdürülmesi için paylaşılması emredilir. Zekât ve sadaka gibi ibadetlerle zenginler, mallarının bir kısmı ihtiyaç sahipleriyle paylaşarak sosyal dengeyi sağlarlar.
Kur’an-ı Kerim’de buyrulur:
“Onların kötülerinde isteyen ve zayıf olanlar için bir hak vardır.”
(Zâriyât Suresi, 19. Ayet)
Bu ayet, malın sadece bireylerin değil, toplumun ortak bir emaneti olduğunu hatırlatır.
2. İnsanın Fıtratına Uygun Olması
İslam’a göre insanların yaratılışında yardımlaşma, dayanışma ve hoşgörü gibi güzel duygular vardır. Bu insanların ihmal edilmesinin ihmalde bencillik, toplumda ise huzursuzluk oluşur. Paylaşma ve yardımlaşma bu fıtri özelliklerin korunmasını sağlar.
Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurur:
“Komşusu açken tok yatan bizim değildir.”
(Buhari, Edeb, 27; Müslim, Îman, 74)
Bu hadis, insanların birbirleriyle karşı sorumluluklarını hatırlatır.
3. Kardeşlik ve Birliktelik Duygularının Güçlenmesi
İslam’da müminler kardeşliği olarak görülen ve bu kardeşlik, maddi ve manevi yardımlarla pekişir. Bir toplumdaki bireyler arasında sevgi ve güven bağları, yardımlaşma ve paylaşma yoluyla güçlenir.
Kur’an’da şöyle buyrulur:
“Müminler ancak kardeştir. Sonuçta kardeşlerinizin arasını düzeltin.”
(Hucurât Suresi, 10. Ayet)
Müminler, kardeşlik bağlarını genişletmek için bir arada yardım etmekle yükümlüdürler.
4. Dünyevi ve Uhrevî Kazanç Sağlaması
Paylaşma ve yardımlaşma, sadece ihtiyaç sahipleri değil, yardım eden kişinin üyelerinden pay alması sağlanır. Yardım eden kişi hem Allah’ın rızasını kazanır hem de ruhsal olarak huzur bulur. Ayrıca yardımlaşma ahirette büyük bir mükâfat sebebidir.
Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurur:
“Bir Müslüman, din kardeşinin bir ihtiyaçları karşılarsa, Allah da onun ihtiyacını karşılar. Bir kimse, bir Müslüman’ın sıkıntısını giderirse, Allah da kıyamet büyürse onun sıkıntılarından birini giderir.”
(Buhari, Mezalim, 3; Müslim, Birr, 58)
5. Mal ve Servetin Emanet Olduğu Bilinci
İslam’a göre mal, insanın mutlak mülkü değil, Allah’ın emanetidir. Bu nedenle, kişinin kazandığı maldan ihtiyaç sahiplerine ödeme ayırarak emanete kalitesiyle sahip olması gerekir.
Kur’an-ı Kerim’de şu şekilde satın alınır:
“Allah’ın sana yazdığı ahiret yurdunu ara, ama dünyadan da nasibini unutma. Allah’ın sana iyiliği gibi sen de iyiliğe et. Yeryüzünde fesat çıkarma. Allah’ı, fesat etmelerini sevmeziz.”
(Kasas Suresi, 77. Ayet)
6. Toplumsal Krizlerin Aşılanmasında Yardımlaşma
Felaketler, savaşlar ve doğal afetler gibi sağlanan yardımlaşma, varlığını sürdüren önemli unsurlardan biridir. İslam, zor durumda olanlara yardım etmeyi teşvik ederek toplumsal dayanışmayı güçlü bir şekilde barındırır.
Peygamberimiz (sav) şu örneği verir:
“Müminler, ilişkilerini sevmede, bütünlük içinde ve kapsamlı ilgi göstermede bir vücut gibidir. Onun bir uzuvları rahatsız olursa, diğer uzuvlar da uykusuzluk ve ateş ile ona ortak olur.”
(Buhari, Edeb, 27; Müslim, Birr, 66)
Sonuç:
İslam, paylaşma ve yardımlaşmayı sadece toplumsal huzur için değil, Allah katında değer kazanmak ve tatmin edici bir şekilde tatmin etmek için de teşvik eder. Buler, esas olarak hem bireysel ahlakı hem de toplumsal dayanışmayı birleştirir. İslam’ın bu değerleri teşvik etmesindeki nihai amaç, insanlar arasında sevgi, adalet ve merhametle yoğrulmuş bir düzenin kurulmasıdır.
BENZER KONULAR:
- Kurban Bayramı’nda çevrenizde gözlemlediğiniz paylaşma ve yardımlaşma faaliyetleri nelerdir?
- Kurban ibadetini, İslam’ın paylaşma ve yardımlaşmaya verdiği önem açısından değerlendiriniz.
- Kurban İbadetinin İslam’ın Paylaşma ve Yardımlaşmaya Verdiği Önem
- İslamın paylaşmaya ve yardımlaşmaya verdiği önemi
- Sosyal medyada ibadet paylaşımı
- Tümünü görüntüle.